Anna Kłys "Brudne serca. Jak zafałszowaliśmy historię chłopców z lasu i ubeków"

Anna K. Kłys „Brudne serca. Jak zafałszowaliśmy historię chłopców z lasu i ubeków”, Wielka Litera 2014, ISBN 978-83-64142-34-5, str. 328

Anna K. Kłys jest dziennikarką. „Ma czterdzieści lat, dwójkę dzieci (...). Jej pasją jest społeczeństwo obywatelskie. Działanie pro publico bono. (...) w podstawówce słuchała Voice of America, Radia Wolna Europa, BBC. (...) W liceum zaangażowała się w kolportaż, akcje typu opłatek dla szkoły, transparenty, biblioteka z wydawnictwami podziemnymi, ulotki. (...) Na początku lat dziewięćdziesiątych zaangażowała się w tworzenie pierwszych wolnych mediów. Zawodowo robi zdjęcia, ostatnio znowu pisze” (str. 265-266). Tak przedstawiła sama siebie. Jest autorką wywiadu-rzeki z Bohdanem Smoleniem, który miałam okazję czytać i wspominam go miło, choć nie była to ani zabawna, ani cukierkowa lektura, jak można by pomyśleć, patrząc na nazwisko jej bohatera.

Magdalena Kordel "Malownicze. Wymarzony czas"

Magdalena Kordel „Malownicze. Wymarzony czas”, Znak 2014, ISBN 978-83-240-3126-9, stron 352

W życiu Madeleine wszystko powoli zaczyna się układać. Remont domu kupionego w przypływie szaleństwa, trochę ospale, ale jednak posuwa się do przodu. Już wkrótce będzie mogła przyjąć w nim na stałe Anię i Marcysię, dziewczynki, dla których chce być kimś więcej, niż tylko opiekunką. Michał także coraz mniej odczuwa potrzebę ucieczki i samotności. Nawet kot już się zadomowił, z tym że musiał zostać przechrzczony na Katastrofę, bo a to coś zrzuci, a to coś potłucze. Wśród lokalnej społeczności Magda już się odnalazła, więc wydaje się, że właśnie teraz nadchodzi ten jedyny w swoim rodzaju, wymarzony czas.

Elizabeth Haran "Szept wiatru"

Elizabeth Haran „Szept wiatru”, Akurat 2014, ISBN 978-83-7758-389-0, stron 576

Rodzice Amelii Divine uwielbiali rozpieszczać swoje dzieci: córkę i młodszego syna. Ich uprzywilejowana pozycja pozwalała im spełniać najwymyślniejsze nawet zachcianki dorastającej panienki. Nic więc dziwnego, że Amelia skupiona była tylko na sobie. Najbardziej interesowały ją ciągle nowe kreacje, dzięki którym mogła zadawać szyku w towarzystwie i powodować zazdrość konkurentek, oraz wymyślanie rozrywek odpowiednich dla młodej kobiety z jej pozycją. Ten świat pozbawiony jakichkolwiek trosk, za to pełen przyjemności, zawalił się wraz z tragiczną śmiercią rodziców i Marcusa.

Elżbieta Baniewicz "Gajos"

Elżbieta Baniewicz „Gajos”, Marginesy 2013, ISBN 978-83-63656-88-1, stron 424

W dziejach polskiej, szeroko rozumianej, sztuki filmowej (obejmującej także seriale telewizyjne) był czas, kiedy miliony kobiet kochały się w Janku Kosie z „Czterech pancernych i psa”. Przyznam się więc i ja do czegoś: wprawdzie moje uczucie na pewno nie było tak silne, ale do tej pory, gdy mignie mi gdzieś w telewizji fragment któregoś odcinka, zdarza mi się westchnąć: ależ on był przystojny... Zdaję sobie sprawę z faktu, iż zaczynam od roli, która Januszowi Gajosowi przyniosła dużo dobrego, ale i na wiele lat zaszufladkowała go jako aktora kojarzonego z jednym tylko wizerunkiem: dobrego, poczciwego czołgisty, chciałam jednak zacząć od tego osobistego akcentu, który po części skłonił mnie do sięgnięcia po publikację autorstwa Elżbiety Baniewicz. Drugim powodem była chęć poznania aktora bliżej, bo tak naprawdę moja wiedza o całokształcie jego artystycznej drogi była raczej znikoma, co po lekturze widzę jeszcze dokładniej.

Jan Karski "Tajne państwo"

Jan Karski „Tajne państwo. Opowieść o polskim Podziemiu”, Znak Horyzont 2014, ISBN 978-83-240-3005, str. 544

W 2014 r. minęła setna rocznica urodzin Jana Karskiego. Tak naprawdę nazywał się Jan Kozielewski i w 1939 r. zajmował się przygotowaniami do napisania doktoratu z dziedziny demografii. Ukończył uniwersytet we Lwowie i roczną służbę wojskową. Trzy lata zajęły mu badania, którym oddawał się w bibliotekach Szwajcarii, Niemiec i Anglii. Chyba nigdy nie przypuszczał, do czego przydadzą mu się szlifowane z wytrwałością języki obce.

Gdy pod koniec sierpnia 1939 r. otrzymał rozkaz mobilizacyjny, wyjechał do Oświęcimia, gdzie jego pułk artylerii, której był podporucznikiem, miał zająć kwatery.

Stosik 6/2014

Znowu się chwalę. Ale to dlatego, że chcę się z Wami podzielić moją radością z nowych pozycji, które do mnie zawitały. Większość już zrecenzowałam. Oto one:

Agnieszka Wojdowicz "Niepokorne. Eliza"

Agnieszka Wojdowicz „Niepokorne. Eliza”, Nasza Księgarnia 2014, ISBN 978-83-10-12518-7, stron 432

Gdy w 1846 roku Elżbieta Pohorecka przysięgała austriackim żołnierzom, że im nigdy nie wybaczy doznanej z ich strony krzywdy, nawet nie przypuszczała, że pół wieku później jej nieprzejednana postawa wpłynie na życie wnuczki, Elizy. Dziewczyna do tej pory praktykowała w otwockiej aptece oraz pomagała matce w prowadzeniu pensjonatu i opiece nad młodszą siostrą. Teraz jednak spełnia się jej największe marzenie: zostaje hospitantką Studium Farmaceutycznego na Uniwersytecie Jagiellońskim. Nie oznacza to, że wszyscy przyjmują ją z otwartymi ramionami: część profesorów nadal jest przeciwna edukacji kobiet, których jedyną rolą – według nich - powinno być zamążpójście i rodzenie dzieci.

Wiesława Bancarzewska "Zapiski z Annopola"

Wiesława Bancarzewska „Zapiski z Annopola”, Nasza Księgarnia 2014, ISBN 978-83-10-12647-4, stron 448

Jest lato 1938 roku. Anna Obrycka wraz z mężem Olkiem i córką Walentynką, mieszka w Annopolu, majątku, którego Olek jest administratorem. Codzienność kobiety wypełnia czas spędzany z dzieckiem, troska o dom oraz pisanie, gdyż od pewnego czasu w warszawskim wydawnictwie Nasza Księgarnia wydaje książeczki dla najmłodszych w serii o Idealnym Lesie i jego mieszkańcach. Ma grono oddanych przyjaciół i zazwyczaj nie myśli już o świecie, w którym funkcjonowała jako Anka Duszkowska. Pogodziła się już z tą niespotykaną możliwością podróżowania w czasie, ale wybrała : teraz jej życie to schyłek lat trzydziestych. Sen z powiek spędza jej jednak wojna, która już wkrótce na pewno wybuchnie.

Beata Sabała-Zielińska, Paulina Młynarska "Zakopane nie ma przebacz!"

Beata Sabała-Zielińska, Paulina Młynarska „Zakopane nie ma przebacz!”, Pascal 2014, ISBN 978-83-7642-291-6, stron 272

Pozwolę sobie na może dość śmiałe twierdzenie, że nie ma chyba w Polsce drugiego takiego regionu, który wzbudzałaby tyle kontrowersji oraz wywoływał tak skrajne emocje: od bezwarunkowej miłości po równie bezkompromisową nienawiść, co Podhale. To samo dotyczy jego mieszkańców: stereotyp górala myślącego tylko o tym, by przyjechali turyści i zostawili po sobie dużo „dutków”, nadal trzyma się mocno. Co by jednak nie mówić, Podhale ma jeden, nieocenionej wartości, skarb: góry. Teoretycznie to od nich i na nich wszystko powinno się zaczynać i kończyć. Ale nie do końca tak jest, a o tym, co w góralskiej stolicy Polski jest okropne, tandetne i przynoszące ujmę, piszą Beata Sabała-Zielińska i Paulina Młynarska w swojej drugiej książce poświęconej krainie, którą wybrały na swoją życiową przystań.

Alina Krzywiec "Kolebka"

Alina Krzywiec „Kolebka. Teraz, kiedyś, później”, Prószyński i S-ka 2014, ISBN 978-83-7839-674-1, stron 360

Martę wychowywali dziadkowie, w niewielkiej wsi na Dolnym Śląsku. Gdy dorosła, zrobiła wszystko, by się stamtąd wyrwać i wyjechała do Warszawy. Zaczęła studia, potem pracę w telefonicznym biurze obsługi klienta, z chłopakiem zamieszkała w lokatorskim pokoju. Nie zdążyła sobie wyobrazić siebie jako matki, bo poroniła. Wtedy dowiedziała się o ultimatum, jakie postawiła jej babka Flora. Dziewczyna miała wrócić do Starego Zamku, do rodzinnego domu, w innym przypadku zapisze go Kościołowi, co Martę nieco dziwi, bo stosunki babki z tą instytucją były „niestandardowe” (str. 16).  Trzy lata przed trzydziestką Marta wraca do punktu, z którego uciekła i decyduje się na nowe życie. Poznaje także rodzinne tajemnice.

Porcja letnich zapowiedzi

Przedstawiam Wam pozycje, które chętnie ugościłabym na swoich półkach.

1. NASZA KSIĘGARNIA

16 lipca

Wojtek. Robi karierę w niemieckiej korporacji, jest mężem i ojcem coraz rzadziej wracającym do Polski, za to coraz bliżej zaprzyjaźnionym z koleżanką z pracy.
Malina. Żona Wojtka. Z wykształcenia prawniczka, z wyboru pani domu, interesuje się dekoracją wnętrz, czas dzieli między pisanie bloga a zakupy.
Karolina. Przyjaciółka Maliny. Nieco znudzona redaktorka w największym polskim wydawnictwie, wciąż w stanie wolnym.
Daniel. Brat Karoliny. Ambitny młody prawnik, wspólnik w dużej kancelarii, ceni sobie niezobowiązujący seks.
Dagmara. Wydaje debiutancką powieść i idzie na kompromis z własnym talentem.
Konrad. Kochający syn, obowiązkowy pracownik, czuły kochanek, człowiek, który ma wszystko. A może nawet więcej.
Sześć postaci i sześć splecionych z sobą historii. Nikt nie jest tym, kim się wydaje. Katarzyna Zyskowska-Ignaciak wraz ze swoimi bohaterami, zagubionymi trzydziestokilkulatkami, przemierza współczesny świat pozorów.

Mira Jakowienko "Żona enkawudzisty"

Mira Jakowienko „Żona enkawudzisty. Spowiedź Agnessy Mironowej”, Znak 2014, ISBN 978-83-240-3010-1, stron 448

„Obyś żył w ciekawych czasach” - to chińskie, starożytne przekleństwo jak ulał pasuje mi do wspomnień Agnessy Mironowej, tytułowej żony enkawudzisty, z tym że dla niej były one może ciekawe, z perspektywy czytelnika są, przede wszystkim, przerażające. Przyszło jej żyć w epoce, w której Rosję zagarniała stalinowska wszechwładza. NKWD, Czeka, łagry, gułagi, wielki głód, terror, prześladowania, fabrykowane oskarżenia, sądy bez rzetelnych lub jakichkolwiek procesów – to wszystko wywołuje u przeciętnego człowieka strach i niedowierzanie. Agnessa stanowiła element systemu represji, widziała go od środka, będąc jednocześnie jego beneficjentką i ofiarą. Poznając Mironowa, Agnessa wsiadła na tę huśtawkę, na której tak lubił bujać innych „najbardziej genialny”.

John Boyne "Spóźnione wyznania"

John Boyne „Spóźnione wyznania”, Znak 2014, ISBN 978-83-240-2507-7, stron 352

Dwudziestojednoletni Tristan Sadler właśnie obchodzi urodziny. Ale nie jest to zbyt radosna chwila. Spędza je w pokoju pensjonatu w Norwich, samotnie, z dala od jakiejkolwiek bliskiej osoby – bo tak naprawdę nie ma w jego życiu takiej. Przyjechał tu z Londynu, gdzie pracuje w wydawnictwie, czytając jeden rękopis za drugim, by spotkać się z siostrą Willa Bancrofta, z którym zaprzyjaźnił się podczas pobytu w obozie szkoleniowym w Aldershot, przed wyjazdem na front wielkiej wojny do Francji. Chłopak chce jej oddać listy przyjaciela. Spotkanie z Marian to jego szansa, by wyznać swoją mroczną tajemnicę, piętno, z którym przyszło mu żyć od zakończenia wojny i powrotu do Anglii. Czy w rodzinnych stronach Willa, widząc co, to on widział, poznając to, co on znał, i w obliczu jego najbliższej krewnej starczy mu odwagi, by zmierzyć się z przeszłością? Czy otrzyma szansę na wybaczenie? Przede wszystkim, czy jest możliwe, żeby wybaczył sam sobie?

Katarzyna Michalak "Zacisze Gosi"

Katarzyna Michalak „Zacisze Gosi”, Znak 2014, ISBN 978-83-240-2509-1, stron 304

Kamila ma za sobą decydującą rozmowę, która zmieniła całe jej życie, postrzeganie własnej przeszłości i plany na przyszłość. Poznała historię Jakuba oraz Gosi, swojej sąsiadki, którą los tak bardzo skrzywdził. W domu, który dla Gosi jest azylem i schronieniem przed ludźmi, niespodziewanie zjawia się jej były mąż. Czy mężczyzna zrozumiał swoje błędy i chce się zrehabilitować, naprawić to, co było złe? Związek Kamili z ukochanym Łukaszem czekają trudne przejścia; dziewczyna będzie musiała być silna za siebie samą i za niego. W ostatnim z trzech domów przy ulicy Leśnych Dzwonków pojawi się nowa lokatorka, Julia, która powoli zaprzyjaźni się z Kamilą i Gosią – razem stworzą trójcę bliskich sobie kobiet, w którym to gronie można liczyć na wsparcie i ciepło. 

Aleksandra Domańska "Ulica Pogodna"

Aleksandra Domańska „Ulica Pogodna”, Świat Książki 2014, ISBN 978-83-7943-351-3, stron 304

Marta prowadzi życie, jakiego – jeśli się głębiej zastanowić i uwzględnić problemy, z jakimi borykają się jej rówieśniczki – można jej pozazdrościć. W wieku trzydziestu jeden lat ma stałą pracę; mieszka w mieście, a nie na wsi, z której zawsze chciała się wyrwać; i ma męża, dużo starszego, z pozycją, poetę i wykładowcę akademickiego, który cieszy się ogromnym zainteresowaniem wśród innych kobiet. Ale wybrał ją, Martę. Oddała mu się cała, zrobiłaby dla niego wiele, jeśli nie wszystko, ale od pewnego czasu nie jest między nimi najlepiej, w ich domu pojawił się ten trzeci – chłód. Najbardziej zabolała ją sugestia Stefana, by wreszcie znalazła sobie coś własnego, bo to znaczyło, że rola bluszczu, jaką sama dla siebie – a przede wszystkim dla niego – wybrała, jednak się nie sprawdziła. Praca z zimną jak lód Królową Kier też przestaje jej odpowiadać, a otoczenie męża, wmawiające jej „labilność emocjonalną” tak naprawdę nie jest jej światem.

Katarzyna Kołczewska "Idealne życie"

Katarzyna Kołczewska „Idealne życie”, Prószyński 2014, ISBN 978-83-7839-717-5, stron 384

Jak dobrze znasz swoich najbliższych? Czy jesteś w stanie ze stuprocentową pewnością powiedzieć, że wiesz o ich życiu wszystko? O tym, co ich martwi, cieszy, smuci, dotyka? Czy sięgasz dalej, niż to, co widoczne tylko dla oczu? Ewa Rudnicka właśnie przechodzi bolesną konfrontację z rzeczywistością. Jej siostra bliźniaczka popełniła samobójstwo. Dla wszystkich: jej męża, matki, sąsiadów i współpracowników, jest to szok, dla Ewy tym bardziej. Przecież to ona zazdrościła Elce tego idealnego życia, jakie wiodła w stolicy. Ewa z mężem i dziećmi egzystują tak, by starczało od pierwszego do pierwszego; jej szkolna pensja to za mało, więc musi jeszcze udzielać korepetycji. Dom wiecznie w remoncie, bo nie mogą sobie pozwolić na zrobienie wszystkiego raz, a dobrze. A Elka? Ona o takich problemach to pewnie w życiu nie słyszała. Posada dyrektora medycznego w wielkim koncernie, oddany mąż, syn na studiach w Londynie, dom – i to niejeden – jak z katalogu najmodniejszych wnętrz. Co tę kobietę sukcesu mogło pchnąć do tak radykalnego kroku?

Katarzyna Michalak "Ogród Kamili"

Katarzyna Michalak „Ogród Kamili”, Znak 2013, ISBN 978-83-240-2495-7, stron 368

Kamila Nowodworska ma dwadzieścia cztery lata i licencjat z ekonomii. Po śmierci ukochanej matki opuściła stolicę i zamieszkała u ciotki Łucji w Krakowie. Od jakiegoś czasu poszukuje pracy, bo chciałaby odciążyć krewną, choć ta nieba by dziewczynie przychyliła. Ale na razie poszukiwania nie przynoszą rezultatu, a Kamila coraz mniej wierzy, że kiedykolwiek jeszcze będzie szczęśliwa.

Choć od odejścia mamy minęło osiem lat, Kamila wciąż się z tym nie pogodziła. Do smutku po stracie najbliższej osoby, doszedł też żal, że poznała miłość swojego życia i równie szybko została jej ona odebrana. Tego także nie potrafi zrozumieć, dlaczego to akurat ją spotkały takie przykrości, czemu to ona doświadczyła takiego bólu?

Katharina Hagena "Smak pestek jabłek"

Katharina Hagena „Smak pestek jabłek”, Świat Książki 2014, ISBN 978-83-7943-425-1, stron 224

„Moja matka, Christa, odziedziczyła ziemię, ciotka Inga papiery wartościowe, ciotka Harriet pieniądze. Ja, ostatnia potomkini, dziedziczyłam dom. Biżuterię i meble, bieliznę i srebra miały podzielić między siebie matka i ciotki. Testament Berthy był przejrzysty jak deszczówka i równie poważny” (str. 10). Iris jest bibliotekarką i bardzo lubi swoją pracę, bo daje jej poczucie porządku i harmonii. Gdy umiera jej babka, wraca do domu rodzinnego matki i jej sióstr, swoich ciotek, w którym sama spędzała wakacje i ferie. Iris nie wie jeszcze, czy przyjmie spadek, na razie zostaje sama w domu, a wraz z panującą w nim ciszą, przerywaną tylko skrzypieniem drewnianych schodów, wracają do kobiety wspomnienia z dzieciństwa, jej własne i te zasłyszane, obrazy i dźwięki rozmów, wydarzeń, zabaw, ale też pytania i wątpliwości.

Mateusz M. Lemberg "Zasługa nocy"

Mateusz M. Lemberg „Zasługa nocy”, Prószyński i S-ka 2014, ISBN 978-83-7839-721-2, stron 344

Do zbrodni czterdziestotrzyletni komisarz Krzysztof Witczak, przez lata służby, zdążył się już przyzwyczaić, co nie znaczy jednak, że dopadła go znieczulica i nic nie jest w stanie go poruszyć. Teraz zajmuje go śledztwo, które w komendzie będą nazywać sprawą ornitologa. W opustoszałym budynku zostają znalezione zwłoki mężczyzny o nieznanej tożsamości, którą niełatwo będzie ustalić z uwagi na obrażenia, jakich doznał. Przesłuchania właścicieli kamienicy niezbyt wiele wnoszą, zwłaszcza że wkrótce później sami również giną, a okoliczności ich śmierci wcale nie należą do zwyczajnych i nagminnie spotykanych. Witczak, o oryginalnej ksywie Zero, będzie musiał także uporać się ze swoją przeszłością: dziwnym i oschłym związkiem z Małgorzatą oraz chorobą matki.