Maria Ulatowska "Całkiem nowe życie"

Maria Ulatowska „Całkiem nowe życie”, Prószyński i S-ka 2013, ISBN 978-83-7839-512-6, stron 440

Franciszka Janusiak została w życiu całkiem sama. Rodzice nie żyją, jest jedynaczką. Ma koleżanki z pracy, ale to przecież za mało. Ułatwia jej to podjęcie decyzji o radykalnym zwrocie swojego losu. Gdy na pierwszych w swoim życiu wczasach poznaje kierownika domu, w którym ma zamieszkać, a ten jej się oświadcza, nie zastanawia się długo. Zostawia za sobą rodzinny Ostrów, od teraz jej całym światem będzie Karpacz. Zenon Wołodarski jest od swojej narzeczonej starszy o dwadzieścia dziewięć lat, ma dorosłego syna i jest od dawna po rozwodzie. Nadszedł rok 1968, Franka właśnie skończyła dwadzieścia lat.

Rodzina Wołodarskich jest zaskoczona wyborem Zenona, ale Franka szybko zyskuje ich akceptację. Z wyjątkiem jednej osoby: matki męża. Miała nadzieję, że teściowa stanie się dla niej kimś bliskim, może nawet jak rodzona matka, której tak szybko zabrakło, ale niestety starsza pani Wołodarska sprowadza ją brutalnie na ziemię, udowadniając, kto tak naprawdę jest najważniejszy w ich domu i od kogo wszystko zależy. Na szczęście w życiu Franki pojawią się osoby, które będzie mogła nazwać przyjaciółmi. Jedno tragiczne wydarzenie spowoduje przemianę dziewczyny, która zacznie walczyć o swoje racje, marzenia, o samą siebie.

Czytałam wszystkie powieści Marii Ulatowskiej; najbliższe są mi „Przypadki pani Eustaszyny”, natomiast zawiodłam się na „Kamienicy na Kruczej”, którą uznałam za najsłabszą, pisaną na siłę, chaotyczną. „Całkiem nowe życie” zaliczę do tych lepszych w dorobku autorki. Historia Franciszki wciąga od samego początku, w czym duża zasługa kontrastu, na bazie którego zbudowano dwie główne postaci żeńskie. Pani Sabina jest po prostu wredną babą, której postępowania nie tłumaczy nic poza spaczonym charakterem. A Franka jest sympatyczna i ciepła; zresztą młodym mężatkom, a nawet tym z dłuższym stażem, łatwo się będzie z nią utożsamić, bo przecież każda z nas, wchodząc do nowej rodziny, liczy na miłe przyjęcie, a nie na ciągłe razy. Do tego wszystkiego starsza kobieta – w swoim mniemaniu – świetnie się kamufluje ze swoim „uwielbieniem” dla tej... synowej, co oczywiście będzie tajemnicą poliszynela całego Karpacza. I wszyscy będą bardzo zdziwieni ich nagłą komitywą, która wyniknie z pewnego korzystnego dla Franki zbiegu okoliczności.

Obok Franki bohaterami są krewni Zenona, jego brat z żoną i synem – tutaj autorka popuściła wodze fantazji i stworzyła pierwszorzędny czarny charakter, ze świetnie ukazanym postępem uzależnienia – a także Witek, jego syn. Do tego najlepszy przyjaciel Andrzej, który będzie dziewczynie wsparciem i opoką w ciężkich chwilach. Mała liczba bohaterów jest korzystna z punktu widzenia odbioru czytelniczego; każdy z nich jest wyraziście wykreowany, część darzy się sympatią, innych wcale, a opisywanie wydarzeń z życia kilku osób naprzemiennie nie pozwala się nudzić. Ktoś mógłby powiedzieć, że tutaj właściwie nic takiego szczególnego się nie dzieje, ale moim zdaniem w tym tkwi największa siła tej powieści, w zwyczajności, w codziennym życiu rodziny, jakich może wiele było w tamtych czasach. Jedno mam tylko „ale”: autorka bardzo przyspieszyła z tempem akcji, by pod koniec znaleźć się na początku XXI wieku. Chyba wolałabym więcej szczegółów i bardziej drobiazgową scenerię skończoną wcześniej.

Marii Ulatowskiej zarzuca się często, że w jej powieściach króluje słodycz i lukier, a język, jakim się posługuje, jest aż nazbyt prosty. W „Całkiem nowym życiu” mamy zdecydowaną odmianę; choć jest kilka szczęśliwych i akurat w sam raz na miejscu splotów wydarzeń, to jednak fabuła nie jest przesłodzona. Nie można jej zarzucić, że w rzeczywistości aż taki nadmiar szczęścia się nie zdarza, tu jest zwyczajnie i życiowo, także w tych gorzkich i smutnych aspektach. Uważam też, że ewolucji uległ styl, nie ma w nim infantylności, chaosu, błędów; jest porządnie dopracowany, dzięki czemu przyjemność z lektury też jest większa.

„Całkiem nowe życie” jest właściwą powieścią dla tych, którzy jeszcze nie znają twórczości autorki. Powieść o miłości, nienawiści, sile przyjaźni będzie wyborem uniwersalnym. Ci, którzy czytali pozostałe książki, powinni być zadowoleni, bo jest to – w moich oczach – najbardziej dojrzała powieść Marii Ulatowskiej.    

Książka bierze udział w wyzwaniu „Czytamy powieści obyczajowe”.

Jak zwykle krótkie podsumowanie miesiąca.
Przeczytanych: 24 - im więcej fajnych książek mam w kolejce, tym szybciej mi idzie:)
Książka miesiąca: "Upalne lato Kaliny" Katarzyny Zyskowskiej-Ignaciak
Książka najbardziej wstrząsająca: "Miłość z kamienia. Życie z korespondentem wojennym" Grażyna Jagielska
Książka najbardziej wzruszająca: "Czas na mnie... Opowieść o Maćku Kozłowskim" Agnieszka Kowalska.
Rozczarowanie miesiąca: "Plebejka" John Burnham Schwartz.
Ten miesiąc ogólnie obfitował w naprawdę dobre książki, z czego się oczywiści ogromnie cieszę.