John Burnham Schwartz "Plebejka"

John Burnham Schwartz „Plebejka”, Sonia Draga 2009, ISBN 978-83-7508-135-0, stron 264

Haruko. Młoda dziewczyna z szanowanej rodziny. Jej ojciec był dziedzicem wytwórni sake, ale to matka pochodziła ze znamienitszej rodziny. To z ojcem dziewczyna jest mocno związana, potrafi z nim żartować i przekomarzać się; matka zachowuje dystans. Z przyjaciółką Miko uczęszczają do szkoły zakonnej. Na meczu tenisowym Haruko poznaje następcę tronu Japonii. To, że gra z takim człowiekiem, nie oznacza dla niej, że ma się poddać, więc walczy i wygrywa, czym wzbudza jego zainteresowanie. Z czasem oprócz spotkań na korcie, nastąpią rozmowy telefoniczne.

Gdy książę składa propozycję małżeństwa, jej rodzice odmawiają.

Jednak wobec nalegań następcy i jego świty, Haruko przyjmuje oświadczyny i jako pierwsza kobieta spoza arystokracji wchodzi do rodziny panującej. Imię swojego przyszłego męża poznaje dopiero na kilka dni przed ślubem. Jej życie w zamkniętym świecie pałacu nie jest łatwe. Jej Cesarska Wysokość stale przekazuje uwagi przez zaufaną damę dworu, Oshimę. Głównym zadaniem Haruko, teraz księżnej, jest powić syna, by zapewnić trwałość dynastii oraz utrzymać odwieczny porządek japońskiej tradycji. Gdy na świat przychodzi Yasuhito, kobieta w wyniku załamania nerwowego traci głos.

Trzydzieści lat później Haruko sama jest cesarzową, a jej historia się powtarza. Jej pierworodny wybiera dziewczynę ze zwykłego świata. Keiko jest wyjątkowo zdolna, mieszkała w Ameryce, zna języki, nie chce zrezygnować ze swojego aktywnego trybu życia. Haruko obiecuje jej swoją pomoc i wsparcie. Odbywa się kolejny ślub...

„Plebejka” miała być fascynującą historią, „niepowtarzalną literacką przygodą, intymną i egzotyczną w swoim klimacie”. Cóż, może i była, ale ja tego klimatu nie poczułam. Przyznaję, że powieści z akcją rozgrywającą się w Chinach i Japonii, nie należą do moich ulubionych – zdecydowanie bardziej wolę Afrykę czy Amerykę Południową, jeśli już sięgam po „egzotykę” – a tę wybrałam ze względu na wyzwanie czytelnicze, ale nie tylko to zaważyło. Oczekiwałam czegoś zupełnie innego. Okładkowy opis zdradził prawie całą treść, więc liczyłam na więcej, a tym miało być życie Haruko po ślubie, ta konfrontacja zwykłej dziewczyny z surowym światem obowiązków, zasad, tradycji. A to jest tylko parę rozdziałów, kilka uwag ze strony wrednej teściowej i nagle łup, jesteśmy trzydzieści lat później i sytuacja się powiela. Według mnie, autorowi nie udało się przeniknąć za bramę pałacu, nie pokazał, jak faktycznie wygląda tamtejsze życie. Bo to, że opisał parę rytuałów, ceremonię ślubną, to, że żona weszła do pokoju przed mężem i z tego robi się skandal, to dla mnie za mało. Sytuacja z Keiko, zapowiadana na „tragiczną”, także została przedstawiona skrótowo i odniosłam wrażenie, że pisarz tracił impet, wyhamowywał – rozdziały pod koniec są coraz krótsze i płytsze. Miało być szumnie, a wyszło bardzo powierzchownie – nie ma równowagi między życiem Haruko przed i po ślubie. Schwartz rozbudował początek kosztem dalszego ciągu. Emocje bohaterów są ledwo zarysowane, Haruko z pewnej siebie dziewczyny, która w bardzo uprzejmy sposób potrafi się odciąć, nagle zmienia się w bezpłciową marionetkę, figurkę ledwie. I jeżeli było to celowe zamierzenie, by pokazać, jak sytuacja w rodzinie cesarskiej wpłynęła na młodą, pełną energii dziewczynę, to zabrakło przedstawienia, jak ten proces przebiegał. Wydaje mi się, że cała historia zasługuje na więcej niż 260 stron, to za mało, żeby wiarygodnie przedstawić dwa pokolenia kobiet, nawet jeśli łączy je wspólnota losów.

To, że nie lubię fabuł japońsko-chińskich, nie oznacza, że od razu nastawiłam się do książki negatywnie. Zaczęłam czytać i początkowo było nieźle, a historia mnie zaciekawiła. Do momentu ślubu z następcą tronu, jeszcze było dobrze, a potem już tak, jak przedstawiłam powyżej. Szkoda, że rozczarowanie było na tyle duże, że nie zachęciło do poznania innych lektur tego typu i utwierdziło mnie w moim przekonaniu. Nie powiem radykalnie, że zdecydowanie odradzam, bo przecież każdy może odebrać książkę inaczej. Moje odczucia powodują, że nie zachęcam, ale to Wam pozostawiam decyzję, czy chcecie się przekonać, jak wyglądały losy Haruko.

Książka bierze udział w wyzwaniu Trójka E-PIK oraz „Czytamy powieści obyczajowe”.