Iwona Banach "Lokator do wynajęcia"

Iwona Banach „Lokator do wynajęcia”, Nasza Księgarnia 2014, ISBN 978-83-10-12631-3, stron 400

Miśka ma dość nietypowe zajęcie, dzięki któremu wypełnia lukę na rynku pracy: jest lokatorką do wynajęcia. Ofert jej nie brakuje, najczęściej od tych, którzy wyjeżdżają do Stanów Zjednoczonych. Właściciele obawiający się niechcianych gości czy zniszczeń przez nich spowodowanych, chętnie korzystają z propozycji dziewczyny, która miała już nawet zdefiniowane trzy opcje eksploatacji: zwykła – zapalanie światła, głośna muzyka i rozwieszone pranie; średnia – to samo plus gotowanie oraz intensywna, „w ramach której należało robić wszystko, co się da: palić w piecach, piec ciasta, robić pranie, czyli to, co zwykle człowiek robi w swoim domu, a w razie problemów wzywać fachowców, oczywiście za pieniądze właściciela” (str. 11). Chętnych na taki układ było całkiem sporo. A do pomocy Miśka miała Alberta, zwanego Noldim: „miły, bezpieczny i nieco lękliwy Noldi miał wzrost i muskulaturę, jakich nie powstydziłby się kulturysta” (str. 12). Tyle że Noldi groźny był tylko z wyglądu, bo w głębi duszy był prawdziwym romantykiem.

Teraz Miśka i Noldi zjeżdżają na Podhale, do wsi Zawilec. Standardowo mają się opiekować domem, a dodatkowo doglądać dwóch pań, mieszkających po sąsiedzku. Tyle tylko że Nina i Bella wcale nie potrzebują troski, a wręcz przeciwnie, to właśnie one, niczym staruszki z piekła rodem, stanowią zagrożenie dla zdrowia innych, zwłaszcza tego psychicznego. Ich działania mają jakiś cel, który Miśka chciałaby odkryć, ale ani one, ani ich szalone psy, jej w tym nie pomagają. Jakby tego było mało, w domu, w którym zamieszkała z przyjacielem, straszy – podobno duch wisielca – a w kuchni coś rzuca przedmiotami. Na dopełnienie tego wszystkiego, w pobliżu zostają znalezione zwłoki, a niejedna osoba miała powód, by pozbawić życia ich właścicielkę...

Iwona Banach „Szczęśliwym pechem” swojego autorstwa dobitnie pokazała, że natura nie poskąpiła jej cennego skarbu, jakim jest poczucie humoru i dystans do świata. Stworzyła bohaterkę – Regi Kozłowską – której tok myślenia doprowadzał mnie do łez ze śmiechu. Jedno jest pewne – z Reginaldą nie można się było nudzić. Nie inaczej jest z „Lokatorem do wynajęcia”, ale wbrew pozorom to nie Miśka, ani nie Noldi - u którego sylwetka i aparycja absolutnie nie idą w parze z temperamentem i osobowością, a już na pewno nie z odwagą – dostarczą rozrywki. O nie, tę zapewniają starsze panie, które nie mają nic wspólnego z typowym postrzeganiem kobiet od pewnego wieku, ze stereotypem takich ciepłych babuni, które opiekują się wnukami, dziergają na drutach i podają ciasto drożdżowe z własnoręcznie zrobioną konfiturą. Nina i Bella czują, że żyją dopiero wtedy, gdy coś się dzieje, nuda to ich największy wróg. A na brak interesujących wydarzeń z okolicy zdecydowanie nie będą mogły narzekać, tym bardziej że część z nich same sprowokują... Staruszkom już samym w sobie niczego nie brakuje, a gdy pojawi się jeszcze „Radio Maryśka”, czyli lubująca się w plotkach sąsiadka, oraz Marcinowa, dbająca o dobro swojego ukochanego syna, to mamy komplet. Ach nie, zapomniałabym o komisarzu z Krakowa, który zostaje skierowany do sprawy morderstwa, bo miejscowy funkcjonariusz jest krewnym ofiary.

I tu wyłania się zabawny, ale też trochę ironiczny w wymowie, podany z przymrużeniem oka, obraz górali. Nie znam żadnego przedstawiciela tej grupy, nie mówiąc już właśnie o ich zbiorowości, więc nie wiem, na ile wszystkie elementy przedstawione przez autorkę są zgodne z rzeczywistością, ale jedno chyba można powiedzieć na pewno: świat składa się dla nich ze swoich i obcych. Komisarz nie będzie więc miał łatwego zadania, bo jak to tak, wszystko za niego zrobi Józek, bo wiadomo, że jemu, jako swojakowi, który wie, co w trawie piszczy, łatwiej, a cały zaszczyt spadnie na jakiegoś cepra? Niedoczekanie. Najwięcej pierwiastka komicznego mają rozmowy, jakie toczą między sobą miejscowi z przyjezdnymi, szczególnie gdy ktoś czegoś nie dopowie i od jednego drobiazgu cały dialog brnie na manowce, ku uciesze czytającego.

Iwona Banach sprawdza się znakomicie w takich humorystycznych powieściach. W „Lokatorze...” dołożyła wątek morderstwa z mnóstwem „chętnych” do jego dokonania, które trudno rozwikłać, więc i napięcie trzymało się cały czas na wysokim poziomie. Nina i Bella oraz ich otoczenie zapewniły mi sporą dawkę uciechy i dobrej zabawy, więc i Wam polecam spotkanie z tymi specyficznymi paniami. Chciałabym tylko wiedzieć, skąd pani Iwonie przychodzą do głowy tak szalone pomysły...      

Za możliwość przeczytania bardzo dziękuję Wydawnictwu Nasza Księgarnia.

Wyzwanie: „Polacy nie gęsi”.