W skrócie

Ewa Kasprzyk, Maciej Kędziak „Mił.ość”, G + J Książki 2013, ISBN 978-83-7778-428-0, stron 152

Opis ze strony wydawcy: „30 lat temu Ewa Kasprzyk, która jeszcze wtedy nie była aktorką, a dopiero myślała o tym zawodzie i marzyła, aby go uprawiać pisze na kartce ,,Mił.ość"....Kilkanaście miesięcy temu, razem z autorem książki, Ewa odnajduje pożółkłą stronę z zeszytu...I tak rozpoczyna się jej książkowa ,,podróż" - w głąb siebie oraz do zdarzeń i ludzi, które nierozerwalnie będą kojarzyć się aktorce z miłością i mił.ością. Dlaczego i dla kogo Ewa zapisała swoje ciało imieniem ukochanego? W kim tak bardzo była zakochana, że paląc miłosne listy na wykładzinie w pokoju omal nie wywołała pożaru? Jak wyglądało pierwsze spotkanie Ewy i jej męża Jerzego, który przekonany był, że zakochał się w...wyczynowej pływaczce? Mił.ość - miły, miło, miłe chwile, ale kiedy ością staje w gardle, to można się od niej udusić - mówi aktorka. Czy Ewa Kasprzyk obgryzła miłość do ości?” 

Ewa Kasprzyk już zawsze będzie dla mnie panią Wolańską z filmu „Kogel – Mogel”. Pewnie jest to dla niej krzywdzące, biorąc pod uwagę inne obrazy, w których się pojawiła, a przede wszystkim jej role teatralne, ale co mogę poradzić, że na pierwsze skojarzenie nasuwa mi się to jej charakterystyczne „jakby”?

„To nie jest spowiedź, to takie dywagacje na temat życia” (str. 143). Trafny to cytat, pasujący do całości. To rozmowa przeplatana fragmentami pamiętników i dłuższych monologów aktorki. Opowiada o swoich rolach, mężu, córce, rodzinie; o wszystkim, co wypełnia jej życie. Nie potrafię określić, na ile jest w tym szczera, ale podoba mi się to, jak podkreśla, że żyje dla siebie, w tym sensie, że nie liczy się dla niej to, co pomyślą inni. Albo akceptuje się ją taką, jaka jest, albo trudno. Ona godzi się na siebie w pełni, co widać również na zamieszczonych zdjęciach. Nie wstydzi się swojego ciała i chyba zwyczajnie lubi je pokazywać.

Nie odnosząc tego do pani Ewy, bo w sumie nic do niej nie mam, zastanawiam się jednak, czy wszyscy aktorzy, piosenkarze, gwiazdy telewizji czy celebryci muszą pisać książki. Rozumiem pełna biografia uwzględniająca całość dorobku artystycznego i życiowego, wywiady rzeki. Ale pozycja w stylu tej? Przeczytałam parę wynurzeń aktorki, pooglądałam ładne zdjęcie z odrobiną golizny, ale czy tak naprawdę poznałam dzięki niej Ewę Kasprzyk jako aktorkę i kobietę? Nie. To za mało, tematy tylko lekko zarysowane, bez nadania im większej głębi. Przeczytałam, ale już jutro nie będę pamiętać, o czym była ta publikacja.

Jagoda Opalińska, Roman Kłosowski „Z Kłosem przez życie”, Prószyński i S-ka 2013, ISBN 978-83-7839-490-7, stron 216

Opis ze strony wydawcy: „W tym roku przypada sześćdziesiąta rocznica pracy artystycznej Romana Kłosowskiego, zwanego w środowisku aktorskim Kłosem, Romulą lub Romusiem. Osobiście wolę Go nazywać Romanem lub Romkiem.
Bohater tej książki nie wymaga dodatkowej rekomendacji. Jest artystą wszechstronnym – aktorem, reżyserem, a nawet dyrektorem i w jakimś sensie celebrytą nominowanym przez publiczność, mimo swojej wrodzonej skromności, nieśmiałości i wielkiego poczucia humoru na swój temat. Jest jednym z najlepszych i najpopularniejszych współczesnych aktorów komediowych. Widzowie Go pokochali w kultowej postaci Maliniaka. Ta w gruncie rzeczy drugoplanowa rola w serialu telewizyjnym Czterdziestolatek Jerzego Gruzy i Krzysztofa Teodora Toeplitza dzięki kunsztowi aktorskiemu i wdziękowi Romana Kłosowskiego stała się Jego wielkim sukcesem i… zmartwieniem zarazem. Zmajoryzowała wszystkie Jego dotychczasowe dokonania artystyczne, a było ich wiele zarówno w filmie i teatrze, jak i na estradzie czy w kabarecie. Jest przecież Romek czarującym, powszechnie lubianym aktorem mimo nienadmiernego wzrostu, nienachalnej urody ani rzucającej się w oczy zbyt szczupłej sylwetki; jak sam o sobie mówi – jest przystojny inaczej… A jednak potrafił rozkochać w sobie tłumy wielbicielek i wielbicieli. Swoją pozorną nieporadnością ruchową, ciągłym zdziwieniem na pełnej naiwności i melancholijnej tęsknoty za wiedzą, pięknej fioletowej twarzy – wywołuje huragany śmiechu i zaraża radością całą widownię. Oczywiście jak każdy rasowy komik marzy o rolach dramatycznych czy lirycznych. Zagrał ich zresztą kilka z pełnym zaangażowaniem swojego aktorskiego warsztatu, budząc szacunek i uznanie widzów, lecz publiczność kocha Go ciągle za… Maliniaka. Osobiście cenię Go najwyżej jako aktora filmowego i uważam, że w tej dziedzinie jeszcze nie powiedział ostatniego słowa. Wiem jednak, że On sam najczulej kocha teatr, a w nim role romantyczne i tragiczne. Zagrał na scenie wiele znakomitych postaci, których wspomnienie znajdą Państwo w tej książce. Zbigniew Korpolewski”.

Lubię czytać książki o aktorach starszego pokolenia z jednej prostej przyczyny – w moim odczuciu lata temu sztuka aktorka stała na naprawdę wysokim poziomie, podbudowana solidnymi fundamentami warsztatu. Nie wystarczyło wtedy zagrać byle epizod w serialu telewizyjnym, by obwoływać się od razu gwiazdą. Wówczas to słowo zarezerwowane było dla tych prawdziwie wielkich i wybitnych. Myślę, że Roman Kłosowski zalicza się do tego grona. Większości z nas kojarzy się pewnie z rolą Maliniaka z „Czterdziestolatka”. Ja zapamiętałam go jako charakterystyczną postać kasiarza Maksymiliana Konieczko z „Rzeczpospolitej babskiej”.

Biorąc tę książkę do ręki, spodziewałam się wywiadu – rzeki. A tu niespodzianka: jest to monolog aktora, przedstawiony w kilku odsłonach. Ze wstępu i zakończenia wynika, że formę literacką nadała mu Jagoda Opalińska. Nie wiem, czy to faktycznie jej zasługa, czy samego Kłosowskiego, ale ta wypowiedź jest napisana specyficznym językiem. Nie mówię, że źle się ją czyta, ale na pewno jest to tekst wymagający większego skupienia. W pewnym stopniu zachowano układ chronologiczny, ale nie brak w nim dygresji, luźniejszych myśli, przeplatanych wspomnień. Ale bez wątpienia na pierwszym planie jest esencja treści. Mogłam poznać nie tylko samego pana Romana, ale i widzianych jego oczami bliskich, przyjaciół, czy osoby, które wywarły wpływ na jego wizerunek sceniczny. To, co najistotniejsze, zarówno w osobowości aktora, jak i w jego wypowiedzi, to dystans do siebie, a zwłaszcza do własnego wyglądu, który nabył w szkole aktorskiej i towarzyszy mu on po dziś dzień.

Celowo zestawiłam te dwie książki, bo choć obie dotyczą tego samego środowiska, są zupełnie różne. Jeśli celem było przybliżenie sylwetek aktorów, to więcej dowiedziałam się o Romanie Kłosowskim i jego rolach. Pod względem wydania nie ma ich nawet co porównywać, bo publikacja G + J bije Prószyńskiego na głowę kredowym papierem i kolorem. Ale którą z nich wybrać, zdecydujcie sami zgodnie z własnymi upodobaniami.

Książki biorą udział w wyzwaniach „Nie tylko literatura piękna...” oraz „Polacy nie gęsi”.