Monika Rebizant-Siwiło "Przytul mnie"

Monika Rebizant-Siwiło „Przytul mnie”, Replika 2013, ISBN 978-83-7674-256-4, stron 408

Anka Jabłońska, po latach życia w mieście i obracania się w wielkim świecie, wraca do rodzinnego domu. To, że opuściła go w wieku osiemnastu lat, traktuje teraz jak największy błąd swojego życia, bo zapowiadające się małżeńskie szczęście okazało się być tylko z wierzchu barwną pozłotką. Związek z Mirkiem, dużo starszym biznesmenem, przyniósł niestety ból, lęk, upokorzenia, rozczarowania i zdruzgotał poczucie własnej wartości dziewczyny; na dodatek skrzywdziła też swojego brata, który płaci teraz wysoką cenę za to, że jej pomógł. Anka najchętniej wymazałaby z pamięci cały ten koszmar, ale nie jest to takie proste. Na razie obejmuje stanowisko bibliotekarki w miejscowej szkole, ale także w tym miejscu atmosfera daleka jest od ideału.

W sąsiedniej leśniczówce nastaje nowy gospodarz, Michał, znany Ance z dzieciństwa kolega jej brata i ulubieniec jej matki. Coraz częstsze rozmowy zbliżają ich do siebie, ale przeszłość nie jest dla tej pary zbyt łaskawa i nie pozwala ruszyć naprzód. W życiu obojga są jeszcze niezamknięte rozdziały, które zmuszą ich do stawienia im czoła. Teraźniejszość będą też musieli uporządkować najbliżsi Anki, jej rodzice i dziadek oraz niedawno poznana przyjaciółka...

Monikę Rebizant-Siwiło znam z czytanej niedawno powieści „Wrzosowiska”, którą porwała mnie całkowicie w nurt zamojskiej historii i oszołomiła pięknem tamtejszej okolicy. Wiedziałam więc już, jakiego rodzaju lektury spodziewać się po „Przytul mnie”. Nie zawiodłam się. Ta powieść wprawdzie mniejszy nacisk stawia na wydarzenia historyczne, aczkolwiek pisarka, wierna swojej pasji, i w tę fabułę wplotła elementy opowieści o partyzantce wojennej, o działalności żołnierzy Armii Krajowej na terenie Puszczy Solskiej oraz akcjach Urzędu Bezpieczeństwa wobec nich. Na przykładzie kilku swoich bohaterów pokazała, jak wielki miało to wpływ na całe rodziny nieraz, jak krzywdziło, rozdzielało, by złączyć czasem dopiero po upływie lat.

Siwiło sporo miejsca poświęciła tematyce przemocy domowej. To temat-rzeka, który chyba nigdy nie przestanie mnie bulwersować. Nie potrafię pojąć, jakim prawem mężczyzna może w tak brutalny sposób traktować swoją żonę, osobę, której ślubował, która powinna być mu najbliższa i najdroższa, z którą powinni się nawzajem wspierać i szanować. Skąd biorą się tacy ludzie, którzy stawiają się w roli wszechwładnego Boga i czyjegoś właściciela? Skąd przekonanie, że mogą rozporządzać nie tylko swoim życiem? Jakie kompleksy takim postępowaniem sobie rekompensują? Zjawisko to przeraża tym bardziej, że nie dotyczy ono tylko rodzin patologicznych, będąc problemem marginalnym; ono zatacza coraz szersze kręgi i dzieje się tam, gdzie nikt by nawet nie śmiał przypuszczać; w gronie osób szanowanych, na poziomie, z pozycją społeczną i dobrą reputacją. Jakże często to tylko pozory! Bardzo bolesne pozory dla tych, którzy tkwią w środku takiego domowego piekła... A nie wszystkie kobiety mają wokół siebie kogoś, kto wyciągnie do nich pomocną dłoń; nie wszystkie zdobędą się na odwagę, by przerwać spiralę nienawiści; nie wszystkie znajdą siłę, by o siebie samą zawalczyć i przywrócić sobie godność. Straszny i przejmujący obraz wyłania się z „Przytul mnie”, choć trzeba przyznać, że podany jest on dość subtelnie i bez epatowania drastycznymi szczegółami – tu raczej mocniej pracuje wyobraźnia. I chciałoby się, żeby przemoc wśród najbliższych była tylko kwestią wyobraźni i fikcji literackiej, a nie rzeczywistości, tak często spotykanej...

Powieść Moniki Rebizant-Siwiło to jednak przede wszystkim piękna historia miłości dwojga pokiereszowanych przez los młodych ludzi. To także wzruszające przypomnienie, że na uczucie nigdy nie jest za późno, a metryka nie ma tutaj żadnego znaczenia, ważniejsze jest to, by pokonać samotność. To również mała podpowiedź, jak pielęgnować związek, także ten trwający od wielu lat, gdzie wśród rutyny codzienności łatwo zgubić to, co najcenniejsze. „Przytul mnie” to ciepła i lekka w formie opowieść, która zapewnia przyjemne chwile, ale też zachęca do rozmyślań nad sensem życia.    

Za możliwość przeczytania bardzo dziękuję Wydawnictwu Replika.

Wyzwania: „Czytamy powieści obyczajowe”, „Polacy nie gęsi”.