Grażyna Jeromin-Gałuszka "Gdybyś mnie kochała"

Grażyna Jeromin-Gałuszka „Gdybyś mnie kochała”, Prószyński i S-ka 2013, ISBN 978-83-7839-648-2, stron 344

Teraz. Maksym Bromski budzi się w hotelowym pokoju, nie za bardzo wiedząc, co się wokół niego dzieje. Głowa mu pęka, myśli gdzieś się rozbiegają, a wzrok nagle pada na nogi w niebieskich szpilkach. Nie ruszające się nogi. Chwilę potem drzwi wyważają faceci w kominiarkach i Maksym zostaje aresztowany jako podejrzany o morderstwo. Z przebiegu wieczoru nie pamięta nic, ale jest przekonany, że nie mógłby nikogo zabić; a do tego dochodzi paniczny strach o właścicielkę butów, bo to chyba nie była Nadia? Nie, to nie mogła być ona!

Piętnaście lat wcześniej. Każde wakacje Maksym spędza na wsi u babci Heleny, kobiety, która – trzeba przyznać – potrafi iść z duchem czasu.

Jego idolem jest starszy kuzyn, Andrzej, a wolne chwile chłopak spędza z rówieśniczką, Dzidzią Borowiec, najmłodszą córką sąsiada. Dzidzia rozmawia z aniołami, a te przemawiają przez nią, gdy śpiewa. A śpiewać Dzidzia kocha, nie tylko pieśni religijne na niedzielnych mszach, ale także piosenki Freddiego Mercury’ego , których słucha z magnetofonu Kasprzak. Jej największym marzeniem jest móc zaśpiewać najsłynniejszy przebój ukochanego wokalisty właśnie z kościelnego chóru. Po wyjeździe matki, Dzidzią opiekują się siostry: Jadźka, która ma dobrego męża, bo nie bije i umie lepić uszka do barszczu, a jej nie wychodzą, oraz Kamila, której życiową pasją jest matematyka, a pierwszym słowem, jakie wypowiedziała, było „osiem”. Tę sielankę przerywa tajemnicze zniknięcie Andrzeja, który następnego dnia po własnym weselu poszedł się przejść i już nie wrócił. Dzieciństwo Maksyma odeszło bezpowrotnie, a rzeczywistość dla wszystkich straciła cały swój wdzięk i urok.

Czy wydarzenia z przeszłości łączą się z obecną, wcale nie optymistyczną, sytuacją Bromskiego? Dlaczego Nadia chciała się z nim spotkać akurat w tym hotelu?

Grażyna Jeromin-Gałuszka, autorka siedmiu powieści, jest dla mnie fenomenem. Każda jej książka jest zupełnie inna, ale wszystkie niezaprzeczalnie mają w sobie to coś, co sprawia, że czytelnik zostaje wciągnięty w wykreowany przez nią świat i wcale nie chce go opuszczać. Mało tego, kończąc jedną powieść, chciałoby się od razu czytać następną, by pozostawać pod ich urokiem. Jednocześnie Jeromin-Gałuszka pisze tak, że słowami nie jestem w stanie oddać swojego zachwytu nad klimatem, jaki wyczarowuje, ubierając w piękną polszczyznę obrazy swojej wyobraźni. Mam wrażenie, że choćbym nie wiem jak bardzo się starała, do głowy przyjdą mi tylko banalne i trywialne stwierdzenia, ogólniki, niewiele znaczące wobec emocji, jakie wzbudzają fabuły autorki.

Zastanawiając się głębiej, w czym tkwi sekret atrakcyjności twórczości pisarki, powiedziałabym, że przede wszystkim w nieprzeciętności jej bohaterów. Oprócz tego, że ich się zwyczajnie lubi – choć czasem nie dają ku temu powodów – to charakteryzuje ich w głównej mierze pewna inność i określona specyficzność, bo pisarka nigdy nie sięga do powszechnie wykorzystywanych schematów, nie posługuje się jakimiś wzorami, by zaskoczyć tylko pewnym aspektem osobowości postaci; nie, one zaskakują całą swoją istotą. W „Gdybyś mnie kochała” takim rodzajem bohatera jest Dzidzia (ale też mała Kamila).

Dużo można by pisać o przesłaniu powieści, ale wspomnę raczej o tym wątku, który wydał mi się najbardziej przejmujący, mianowicie zaginięcie Andrzeja. Nie wyobrażam sobie – i nawet nie chcę tego robić – co czuje rodzina postawiona w obliczu takiej sytuacji. Nie wiem, czy nie lepsza jest ostateczna pewność, niż ciągłe rozdrapywanie ran i bolesne roztrząsanie domysłów, co też mogło się stać. Nie chcę też nawet przypuszczać, jak czuła się wtedy Kamila.

„Gdybyś mnie kochała” to dla mnie osobiście powieść wybitna, a jej autorka niniejszym potwierdziła swoją klasę. Wiem już z całkowitą pewnością, że biorąc do ręki jej kolejny utwór, nie dostanę literackiej papki, o której zapomnę po godzinie, zaraz po odłożeniu jej na półkę. Wręcz przeciwnie, czeka mnie atrakcyjna pod każdym względem intryga, o której jeszcze długo będę pamiętać, czekając ze zniecierpliwieniem na następną książkę Grażyny Jeromin-Gałuszki.      

Wyzwania: „Czytamy powieści obyczajowe”, „Polacy nie gęsi”.