W skrócie

Danuta Noszczyńska „Dopóki śmierć nas nie połączy”, Prószyński i S-ka 2016, ISBN 978-83-8069-432-3, stron 344

Opis wydawcy:

Czy można uwolnić się od klątwy dzieciństwa? Małgorzata wyprowadza się z rodzinnej wsi do dużego miasta, gdzie ciężko pracuje, by zostać „kimś”. Jest dziewczyną wyjątkowo piękną, co w połączeniu z jej pochodzeniem, prostotą i ocierającym się o wulgarność sposobem bycia sprawia, że jest łakomym kąskiem dla spotykanych w życiu mężczyzn. Coraz bardziej rozczarowana swoim nowym życiem i bezwzględnością świata, który nie okazał się rajem, ulega pokusie i zostaje utrzymanką starszego, zamożnego mężczyzny... A gdy się jej wydaje, że stoczyła się na samo dno, spotyka pierwszą, prawdziwą miłość. Czy jednak będzie miała na tyle siły i odwagi, by o nią zawalczyć?

Książki Danuty Noszczyńskiej wydają się być takie trochę niepozorne. Nie jest o nich jakoś szczególnie głośno, nie zauważyłam, żeby ich recenzje były dosłownie wszędzie, a przecież wszystkie (no, może poza „Farbowaną blondynką”, która zupełnie do mnie nie trafiła) zasługują na uwagę, bo można z nich sporo wyciągnąć – autorka jest naprawdę dobrą obserwatorką codzienności i znawczynią ludzkiej psychiki.

Losy bohaterki tej najnowszej książki przedstawia nam jej sąsiadka, Dorota. Teoretycznie te dwie kobiety różnią się od siebie jak ogień i woda, a jednak połączy je niespotykanie silna więź. Każda ma tej drugiej coś do zaoferowania: młodsza wnosi w życie tej starszej powiew świeżości i odczarowuje na trochę tę jej samotność z wyboru; Dorota akceptuje Małgorzatę taką, jaka jest, nie ocenia jej ani tym bardziej nie potępia. Obydwie chciałyby dla siebie zwyczajnego szczęścia, rozumianego po swojemu.

Gdy przeczytałam opis, wydawało mi się, że nie będzie to możliwe, ale polubiłam Gosię. Dlatego jestem zła na autorkę za rozwiązanie, które wybrała. Nie tego bym się spodziewała i nie z takiego powodu, zwłaszcza po tym, co wychodzi na jaw na zakończenie...

Powieść zawiera w sobie jeszcze wątek paranormalny i chociaż bardziej nie wierzę, niż wierzę, w takie rzeczy i zjawiska, to historia Mai, w wyjaśnienie której angażuje się Dorota, a potem wraz z nią Małgorzata, zjeżyła mi włosy na głowie i sprawiła, że będąc sama w domu, bałam się ruszyć z łóżka i wyjść z sypialni, zwłaszcza że czytałam wieczorem. Uff, do tej pory mam dreszcze na samą myśl.

„Dopóki śmierć nas nie połączy”, jakkolwiek czyta się bardzo przyjemnie, dla mnie jest raczej historią smutną. Wiem, nie zawsze może być happy end, tak jak w życiu, ale jakoś bardzo przejęłam się losami bohaterki i tak bardzo mi jej szkoda...

Paulina Młynarska „Jeszcze czego!”, Prószyński i S-ka 2016, ISBN 978-83-8069-312-8, stron 272

Opis wydawcy:

Masz prawo żyć tak, jak chcesz. Choć wszyscy dookoła Ciebie zdają się mówić: Jeszcze czego! Też masz czasami wrażenie, że mimo pozorów równouprawnienia, ten świat tak naprawdę nadal jest urządzony przez facetów i dla facetów? Też masz dosyć wmawiania Ci, że żądając dla siebie prawdziwie równego traktowania, prosisz o zbyt wiele? Masz czasami ochotę rzucić wszystko i wyjść, ale boisz się, że nie potrafisz samodzielnie stawić czoła życiu? Jeśli tak, ta książka jest właśnie dla Ciebie.
To opowieść o wyśrubowanych do granic możliwości oczekiwaniach wobec nas – kobiet, i o naszych prawdziwych pragnieniach. O tym, że dla wielu z nas lepiej by było nigdy nie spotkać swojego „księcia z bajki”, i wreszcie o niełatwej umiejętności trzaskania drzwiami.
Paulina Młynarska po raz kolejny, nie bacząc na osobiste ryzyko, wpuszcza nas do swojego życia. Opowiada wstrząsające historie bohaterek programu „Miasto kobiet” i oddaje głos swoim czytelniczkom. Wszystko po to, żeby przekonać Cię, że masz prawo żyć tak, jak chcesz. Choć wszyscy dookoła Ciebie zdają się mówić: Jeszcze czego!

Paulina Młynarska jest dziennikarką, którą ja akurat najbardziej cenię za jej dokonania książkowe, przede wszystkim za dwie książki o stolicy Podhala z Beatą Sabałą-Zielińską jako współautorką oraz za „Kalendarzyk niemałżeński”, napisany „do spółki” z Dorotą Wellman. Młynarska nie boi się zabierać głosu w życiu publicznym i manifestować swoich poglądów, a wyrazem tego jest również niniejsza książka.

„Jeszcze czego!” jest umiejscowione w kategorii „poradniki”, ale nie wiem, czy do końca można tak sklasyfikować tę książkę. Ja widzę ją raczej jako opowieść o życiu autorki, która wraz z nabywaniem kolejnych doświadczeń kształtowała swoje poglądy i dochodziła do obecnego etapu, do przekonania, że sama dla siebie jest ważna, a przede wszystkim, że jej dobre samopoczucie i szczęście wcale nie jest uzależnione od obecności u swego boku mężczyzny.

Ta książka jest mocno feministyczna, dlatego nie wszystkim przypadnie do gustu. Jeśli chodzi o mężczyzn, nie będzie to nic dziwnego, bo jakkolwiek autorka nie przeczy, że są wśród panów ci, którzy nie mają się za lepszych od kobiet już z samej zasady, to koncentruje się na tych, którym daleko do ideału. Ale całkiem możliwe, że nie odnajdą się w niej również kobiety, te, dla których one same nie są ważne, które zapomniały o swojej wartości, które poświęciły same siebie, byleby tylko nie być pozbawioną męskiego ramienia.

Sama mam feministyczne poglądy, dlatego do Pauliny Młynarskiej mi blisko. I nawet jeśli niektóre jej twierdzenia wydały mi się może odrobinę za mocne (ale tylko niektóre i tylko odrobinę), to i tak cieszę się, że przeczytałam tę książkę. I pięknie by było, gdyby choć kilku kobietom otworzyłyby się oczy i gdyby zechciały one o siebie zawalczyć.

Małgorzata Hayles „Trzecia osoba”, Prószyński i S-ka 2017, ISBN 978-83-8097-088-5, stron 320

Opis wydawcy:

Barbara jest wytrawną czytelniczką, wdową po bogatym Angliku. Od dwóch lat nie wychodzi z domu. Ma liczne fobie, wszystkie zakupy robi przez Internet. Przypadkiem w jej ręce wpada debiutancka powieść Jerzego „Zanim stanęła w oknie”. 
Jerzy to pisarz z kryzysem twórczym. Małe dzieci, hipoteka, małżeństwo sfrustrowanych, niespełnionych artystów – ona fotograf, on pisarz zblokowany po debiucie bez sukcesu.
W ich życie wkracza Barbara, która twierdzi, że Jerzy napisał książkę właśnie o niej. Kobieta wierzy, że jej życie zostało zawieszone przez zakończenie książki. Oferuje Jerzemu kontrakt.
Zacierają mu się powoli granice między fikcją i rzeczywistością, a pytanie, kim jest naprawdę Barbara, pozostaje bez odpowiedzi.

Jeśli mam być szczera, to kompletnie nie wiem, co myśleć o taj fabule. Jest tak inna od lektur, jakie zazwyczaj wybieram, lub na jakie zdarza mi się trafić, a przez to nie potrafię nawet stwierdzić, czy zwyczajnie mi się podobała, czy raczej nie. Na pewno dobrze się ją czyta, choć nie nazwałabym jej w żadnym razie optymistyczną czy radosną; raczej jest mroczna – czy może ja ją tak odebrałam – będzie mi się kojarzyć w ciemnej tonacji. Bez wątpienia trzyma w napięciu; byłam niezmiernie ciekawa, co też okaże się na końcu; ale gdy wreszcie nastał epilog, to hm, także nie wiedziałam, jak to wszystko poukładać. Chyba jednak liczyłam na jakieś inne wyjaśnienie, może nie tak prozaiczne; może na jakieś połączenie Barbary i Jerzego, jakie nikomu nie przyszłoby do głowy. Jeśli już jesteśmy przy bohaterach, to największe wrażenie zrobiła na mnie Alicja, choć na pewno nie jest to postać, którą da się lubić ot tak, bez żadnego powodu; określiłabym ją raczej jako osobę zamkniętą, skrytą, może nawet skomplikowaną wewnętrznie.

Tak jak napisałam wyżej, „Trzecią osobę” czytało mi się bez problemów, w żadnym stopniu nie była nużąca. Widać też, do jakiego stopnia pasją autorki jest szuka, film czy lektura - pomysł, by Barbara ubierała się w kreacje z wielkich obrazów kina, wydał mi się oryginalny i całkiem trafiony dla rozwoju fabuły. Na pewno od czasu do czasu dobrze jest przeczytać coś odmiennego, nie tak zwyczajnego i z tego powodu nie żałuję czasu poświęconego utworowi Małgorzaty Hayles.

Za możliwość przeczytania bardzo dziękuję Wydawnictwu Prószyński i S-ka.